پرسياوشان
پرسياوش، چلوواش، سيالينگ واش (1، 2)
Adiantum capillus – veneris L.
Family: Adiantaceae (Per), Pteridaceae (Rec)
Synonyms: Adiantum capillum Sw.
English name: Southern maidenhair, Venus's – hair, Lady's – hair, Maidenhair, Black maiden hair
ريخت شناسي گياه: گياه پايا داراي ريزوم خزنده و افشان. برگها يك شكل با دمبرگهاي باريك پهنك واژ – تخم مرغي، در قاعده كامل ولي لبه‌هاي فوقاني شامل بخشهاي پنجه‌اي يا كنگره دار، عقيم‌ها تقريباً هميشه كنگره‌اي (2).
محل رويش: در مظهر قنوات و دهانه حلقه چاهها در تهران و اطراف آن، دهانه چاههاي گيلان، مازندران، ارتفاعات اراك، بيشه، شهبازان، بلوچستان و ارتفاعات كهرود پراكندگي دارد (2).
زمان برداشت قسمت مورد استفاده: در ماههاي خرداد و مرداد جمع‌آوري مي‌گردد (3).
قسمت مورد استفاده: اندام هوايي گياه (4).
كاربرد درماني: در درمان گلودرد، برونشيت، التهاب غشاء مخاطي، سرفه و بيماري‌هاي پوست و مو بكار مي‌رود (4).
آثار فارماكولوژيك مشاهده شده: اين گياه بر روي چند گونه باكتري گرم مثبت و گرم منفي از جمله اشريشياكلي اثر مهاري و همچنين اثر ضدقارچ داشته است (5).
احتياط مصرف: بيماران ديابتي و بيماران دچار هيپوگليسمي احتياط نمايند و قند خونشان را اندازه بگيرند زيرا قند خون را در حيوانات كاهش داده است (6).
منع مصرف: در بارداري منع مصرف دارد، همچنين در زناني كه سرطان‌هاي استروژن مثبت دارند (6).
تركيبات شيميايي: فلاونوئيد (روتين، ايزوكوئرستين)، ترپنوئيد (آديانتون)، تانن، موسيلاژ (4).
نحوه و ميزان مصرف: بصورت چاي مصرف مي‌شود. 5/1 گرم از پودر گياه در يك فنجان آب جوش دم كشيده و ميل مي‌شود (7).
مصرف غذايي: مصرف غذايي ندارد.
نام تجاري دارو ساخته شده از گياه:
IR: bronchim (8).
منابع:
1- مظفريان، ولي الله. شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران. انتشارات فرهنگ معاصر، 1391
2- قهرمان، احمد. فلور ايران (جلد 8). موسسه تحقيقات جنگلها و مراتع، 1362: 630
3- صمصام شريعت، هادي. پرورش و تكثير گياهان دارويي. ماني، 1374: 200
4- Anderw Chevallier. The Encyclopedia of Medicinal Plants. 1996: 55
5- J Ethnopharmacol 2007 sep 29
6- Adiantum Capillus – veneris L. available from www.rain-tree.com /avenca.htm
7- Bette Lagow . PDR for Herbal Medicines. 2004: 540
8- كميته تدوين فارماكوپه گياهي ايران.. فارماكوپه گياهي ايران. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي. معاونت غذا و دارو، 1381: 204