توضیحات

دسته: معرفی گیاهان دارویی

بازدید: 3436

پرسياوشان

پرسياوش، چلوواش، سيالينگ واش (1، 2)

Adiantum capillus – veneris L.

Family: Adiantaceae (Per), Pteridaceae (Rec)

Synonyms: Adiantum capillum Sw.

English name: Southern maidenhair, Venus's – hair, Lady's – hair, Maidenhair, Black maiden hair

ريخت شناسي گياه: گياه پايا داراي ريزوم خزنده و افشان. برگها يك شكل با دمبرگهاي باريك پهنك واژ – تخم مرغي، در قاعده كامل ولي لبه‌هاي فوقاني شامل بخشهاي پنجه‌اي يا كنگره دار، عقيم‌ها تقريباً هميشه كنگره‌اي (2).

محل رويش: در مظهر قنوات و دهانه حلقه چاهها در تهران و اطراف آن، دهانه چاههاي گيلان، مازندران، ارتفاعات اراك، بيشه، شهبازان،‌ بلوچستان و ارتفاعات كهرود پراكندگي دارد (2).

زمان برداشت قسمت مورد استفاده: در ماههاي خرداد و مرداد جمع‌آوري مي‌گردد (3).

قسمت مورد استفاده: اندام هوايي گياه (4).

كاربرد درماني: در درمان گلودرد، برونشيت، التهاب غشاء مخاطي، سرفه و بيماري‌هاي پوست و مو بكار مي‌رود (4).

آثار فارماكولوژيك مشاهده شده: اين گياه بر روي چند گونه باكتري گرم مثبت و گرم منفي از جمله اشريشياكلي اثر مهاري و همچنين اثر ضدقارچ داشته است (5).

احتياط مصرف: بيماران ديابتي و بيماران دچار هيپوگليسمي احتياط نمايند و قند خونشان را اندازه بگيرند زيرا قند خون را در حيوانات كاهش داده است (6).

منع مصرف: در بارداري منع مصرف دارد، همچنين در زناني كه سرطان‌هاي استروژن مثبت دارند (6).

تركيبات شيميايي: فلاونوئيد (روتين، ايزوكوئرستين)، ترپنوئيد (آديانتون)، تانن، موسيلاژ (4).

نحوه و ميزان مصرف: بصورت چاي مصرف مي‌شود. 5/1 گرم از پودر گياه در يك فنجان آب جوش دم كشيده و ميل مي‌شود (7).

مصرف غذايي: مصرف غذايي ندارد.

نام تجاري دارو ساخته شده از گياه:

IR: bronchim (8).

منابع:

1- مظفريان، ولي الله. شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران. انتشارات فرهنگ معاصر، 1391

2- قهرمان، احمد. فلور ايران (جلد 8). موسسه تحقيقات جنگلها و مراتع، 1362: 630

3- صمصام شريعت، هادي. پرورش و تكثير گياهان دارويي. ماني، 1374: 200

4- Anderw Chevallier. The Encyclopedia of Medicinal Plants. 1996: 55

5- J Ethnopharmacol 2007 sep 29

6- Adiantum Capillus – veneris L. available from www.rain-tree.com /avenca.htm

7- Bette Lagow . PDR for Herbal Medicines. 2004: 540

8- كميته تدوين فارماكوپه گياهي ايران.. فارماكوپه گياهي ايران. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي. معاونت غذا و دارو، 1381: 204

توضیحات

دسته: معرفی گیاهان دارویی

بازدید: 4607

شاه بلوط هندي (1)

Aesculus hippocastanum L.

Family: Hippocastanaceae (Per), Sapindaceae (Rec)

English name: Common horse chestnut, horse chestnut

ريخت شناسي گياه: درختي، ارتفاع تا 25 متر، تاج گنبدي شكل. برگها با 7-5 عدد برگچه‌هاي باريك تخم مرغي شكل. گلها خوشه‌اي، سفيد و صورتي رنگ. ميوه خاردار، سبز رنگ و سه وجهي، دانه‌ها قهوه‌اي درخشان (2).

محل رويش: در ايران بصورت كاشته شده موجود مي‌باشد (1).

زمان برداشت قسمت مورد استفاده: پوسته و دانه‌ها در پاييز جمع‌آوري مي‌گردد (2).

قسمت مورد استفاده: پوست، دانه (2، 3، 4).

كاربرد درماني: جوشانده برگها براي درمان سياه سرفه مصرف مي‌شود. بطور سنتي براي درمان بواسير،‌ تب، اسهال، التهاب وريد و بزرگي غده پروستات بكار مي‌رود (3).

آثار فارماكولوژيك مشاهده شده:  مهمترين خاصيت برگ اين گياه اثر ضد اگزودا و بهبود گردش خون عروق به واسطه هيدروكسي كومارينهاست. اسكولوزيد و ائسين كه از اجزاء فعال گياه مي‌باشند در اختلالات عروق محيطي مثل بواسير اثر درماني دارند (5، 6). عصاره گياه به شكل ژل 3 درصد در انسان از طريق انقباض فيبروبلاست‌ها اثر ضدچروكيدگي پوست دور چشم داشته است و به همين علت خاصيت ضدپيري قوي دارد (7).عصاره دانه هاي اين گياه داراي خاصيت ضد اگزودا و قابض عروق بوده وبه جهت كاهش نفوذپذيري جداره  عروق ضد ادم هم مي باشد.

احتياط مصرف: بعلت وجود ساپونين باعث التهاب دستگاه گوارش مي‌شود. اين گياه با داروهاي ضدانعقادي مانند تركيبات كومارين تداخل دارد و ساير عوارض جانبي گزارش شده با اين گياه شوك، گرفتگي عضلاني، تهوع، استفراغ و كهير مي‌باشد (3).

منع مصرف: در اطفال، دوران بارداري و شيردهي مصرف نشود (3).

تركيبات شيميايي: تري ترپنوئيدهاي ساپونيني (Aescin)، كومارين، فلاونوئيد، تانن، آمينواسيد، كولين (2، 3).

نحوه و ميزان مصرف: ميوه: 2-1 گرم، سه بار در روز ميل شود (3).

مصرف غذايي: مصرف غذايي ندارد (3).

نام تجاري دارو ساخته شده از گياه:

Aust.: Reparil; Traumaparil; Venostasin; Fr.: Flogencyl; Hemorrogel;

Ger.: Aescorin forte; Aescorin N; Aescuven. (5)

منابع:

1- مظفريان، ولي الله. شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران. انتشارات فرهنگ معاصر، 1391

2- Anderw Chevallier. The Encyclopedia of Medicinal Plants. 1996: 159

3- Carol a. Newall, Linda a Anderson, J. danid philipson. Herbal Medicines. 1996: 166

4- امامي، احمد. شمس اردكاني، محمد رضا. مهرگان، ايرج. فرهنگ مصور گياهان دارويي. مركز تحقيقات طب سنتي و مفردات پزشكي . دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي، 1383: 96

5- Royal Pharmaceutical Society. Martindale, The Extra Pharmacopoeia. 2002:1574

6- Vascul Pharmacol. 2007; 47 (1): 68-73

7- J Cosmet Sci. 2006; 57 (5): 369-76

توضیحات

دسته: معرفی گیاهان دارویی

بازدید: 3404

غافث (1)
 

Agrimonia eupatoria L.

Family: Rosaceae

Synonyms: Agrimonia canescens Dumort.

English name: Cockle bur, Common agrimony (1)

ريخت شناسي گياه: گياهي علفي، چند ساله و معطر، به طول حدوداً 1 متر. گياه پوشيده از كركهاي بلند، گسترده، متراكم و كمي خميده، داراي بن منشعب، رونده و جوانه‌زا. برگها داراي تقسيمات عميق شانه‌اي، تخم مرغي – سرنيزه‌اي، پاييني‌ها سبز و بالاييها سبز نقره‌اي. گل آذين شامل 5 گلبرگ كوچك، به رنگ زرد و بصورت سنبله انتهايي (2، 3).

محل رويش: در گلستان (زيارت، رزين گل، گلستان، گنبد)، مازندران (رامسر، نوشهر، پل سفيد، كلاردشت، آمل)،‌ گيلان (لوشان،‌ هشتبر، فومن، رشت)،‌ آذربايجان (كوههاي بزگوش)،‌ همدان (گنج نامه)،‌ فارس (فسا)،‌ تهران (دماوند)،‌ بروجرد، اراك،‌ باختران،‌ خراسان، اشتران‌كوه،‌ دورود، ارتفاعات راسونه پراكندگي دارد (1، 3، 4).

زمان برداشت قسمت مورد استفاده: در زمان گل‌دهي (تابستان) جمع‌آوري مي‌گردد (2).

قسمت مورد استفاده: اندامهاي هوايي گياه (2).

كاربرد درماني:استفاده از این گیاه در درمان اسهال، التهابات پوستی و آماس دهان و حلق مورد تایید قرار گرفته است. در اطفال براي درمان اسهال، بي اختياري ادرار و آماس مثانه بكار مي‌رود. بعنوان دهانشويه براي زخم‌هاي مزمن گلو مصرف مي‌شود (5). این گیاه برای درمان پسوریازیس، اگزمای دارای پوسته ریزی هم مصرف می شود. اثرات ضد دیابت آن نیز گزارش شده است.

آثار فارماكولوژيك مشاهده شده: اين گياه بر ويروس هپاتيت B اثر مهاري دارد (6) و همچنين ضد التهاب است (7). اين گياه داراي اثرات ضدباكتري در مقابل استافيلوكوكوس اورئوس و آلفا – همولتيك استرپتوكوكسي مي‌باشد. كاهش غلظت آهن سرم در بيماران پورفيريا كوتانوس، افزايش انعقاد خون و افزايش دفع پورفيرين از ديگر خواص فارماكولوژيك اين گياه است (5).

احتياط مصرف: دوزهاي بالا اين گياه با داروهاي ضدفشار خون و درمانهاي ضدخونريزي تداخل دارد (5). به دلیل دارا بودن تانن ها، احتمال بروز اختلالات گوارشی و یبوست با مصرف زیاد آن می رود.

منع مصرف: در دوران بارداري و شيردهي مصرف نشود (5).

تركيبات شيميايي: اسانس، تانن، كومارين، فلاونوئيد (آپي ژنين)، پلي ساكاريد، ‌ويتامين، اسيدهاي گياهي (5).

نحوه و ميزان مصرف:

1- دم كرده: 4-2 گرم گياه خشك،‌ سه بار در روز ميل شود (5).

2- عصاره مائي: به نسبت 1:1 در الكل 25%، 3-1 ميلي‌ليتر سه بار در روز ميل شود (5).

3- تنتور: به نسبت 1:5 در الكل 45%، 4-1 ميلي‌ليتر سه بار در روز ميل شود (5).

مصرف غذايي: اين گياه به عنوان طعم دهنده به كار مي‌رود (5).

نام تجاري دارو ساخته شده از گياه: بصورت تركيبي در داروهاي زير كاربرد دارد.

Aust.: Amersan; Krautertee Nr 28; vo cholin; Fr.: Tisane Hepaique de Hoerdt;
Ger.: Rhoival; UK: Piletabs (8).

منابع:

1- مظفريان، ولي الله. شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران. انتشارات فرهنگ معاصر، 1391

2- Anderw Chevallier. The Encyclopedia of Medicinal Plants. 1996: 159

3- قهرمان، احمد. فلور ايران (جلد 8). موسسه تحقيقات جنگلها و مراتع، 1362: 1505

4- امامي، احمد. شمس اردكاني، محمد رضا. مهرگان، ايرج. فرهنگ مصور گياهان دارويي. مركز تحقيقات طب سنتي و مفردات پزشكي . دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي، 1383: 98

5- Carol a. Newall, Linda a Anderson, J. danid philipson. Herbal Medicines. 1996: 21

6- Phytother. Res. 2005; 19 (4): 355-8

7- Biofactors. 2007; 29 (2-3): 91-104

8- Royal Pharmaceutical society. Martindale, The Extra Pharmacopoeia. 2002: 1574

توضیحات

دسته: معرفی گیاهان دارویی

بازدید: 3470

ختمي (1)

Alcea rosea L.

Family: Malvaceae

Synonyms: Alcea biennis Winterl

English name: Marsh - Mallow

ريخت شناسي گياه: گياه پايا سبز رنگ، ساقه نسبتاً ضخيم پوشيده از كركهاي زبر، منتهي به يك خوشه طويل و كم گل. برگها دمبرگدار، سبز، پوشيده از كرك، قلبي شكل يا تقريباً مدور، برگ شاخه‌هاي گلدار سه قسمتي. گلها تقريباً بزرگ، به رنگ صورتي – بنفش و داراي دمگل كوتاه (2).

محل رويش: در لاهيجان، رامسر و يا ساير نواحي ساحلي گيلان پراكندگي دارد (2).

زمان برداشت قسمت مورد استفاده: گلها در زمان شكفتن جمع‌آوري مي‌شوند (3).

قسمت مورد استفاده: گلها (3).

كاربرد درماني: قسمت های مختلف این گیاه شامل برگ، ریشه و گل به عنوان دارو به کار می رود.ختمی دارای خواص ضد سرفه، ضد سوزش سینه، ضد ورم معده، ضد تومور و ضد ویروس می باشد.فعالیت ضد باکتریایی، ضد التهابی، جذب پلی ساکاریدها به دیواره های غشایی و کاهش سرفه از خواص دیگر آن است (4).ریشه ختمی دارای اثر نرم کننده و آرام کننده است و در رفع تحریکات جلدی و سرفه های شدید استفاده می شود (5).بیشترین کاربرد ختمی برای درمان مشکلات تنفسی و برونشیت است که این خاصیت مربوط به لعاب گیاه است.همچنین عصاره ریشه ختمی برای درمان سوختگی ها و زخم های پوستی مناسب است.از این گیاه برای سوزش معده، سوء هاضمه، زخم معده، آنژین، سنگ کلیه، یبوست و دل پیچه نیز استفاده می شود ریشه گیاه ختمی دارای موسیلاژ، فلاونوئید و گلیکوسایدها بوده و برگ آن حاوی کومارین اسکوپولتین است.همچنین ریشه این گیاه حاوی ترکیبات دیگر از جمله آنتوسیانین، آلتین،دی اکسی بنزوئیک اسید و سیانیدین می باشد.از جمله ترکیبات دیگر ریشه ختمی می توان کوئرستین، کامپفرول، تانن، لسیتین، پکتین و استریول را نام برد

آثار فارماكولوژيك مشاهده شده: اين گياه بر روي ويروس‌هاي HIV – 1 و HIV – 2 اثر مهاري داشته است (5).

احتياط مصرف: در منابع احتياط مصرفي براي آن ذكر نشده است (4).

منع مصرف: استفاده از این گیاه در زنان باردار توصیه نمی شود. (6).

تركيبات شيميايي: نشاسته، موسيلاژ، پكتين، فلاونوئيد، اسيدهاي فنليك، ساكارز، آمينو اسيد (آسپارژين) (4).

نحوه و ميزان مصرف: به Althaea officinalis مراجعه شود (3).

مصرف غذايي: مصرف غذايي ندارد (4).

نام تجاري دارو ساخته شده از گياه: فرآورده دارويي ندارد (4).

منابع:

1- مظفريان، ولي الله. شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران. انتشارات فرهنگ معاصر،  1391

2- قهرمان، احمد. فلور ايران (جلد 7). موسسه تحقيقات جنگلها و مراتع، 1362: 286

3- Dent bown. Encyclopedia of Herbs and other uses. 1996: 232

4- Ali Shah SM, Naveed A, Akram M, Akhtar Shah P, Tariq Saeed, Khalil A,et al.Pharmacological activity of Althaea officinalis L. J Med Plants Res 2011;5(24):

5- Sutovska M, Nosalova G, Sutovsky J, Franova S, Prisenznakova L, Capek P. Possible mechanisms of dose-dependent cough suppressive effect of Althaea officinalis rhamnogalacturonan in guinea pigs test system. Int J Biol Macromol. 2009;

6-Barnes J, Anderson LA, Phillipson JD. Herbal Medicines: A Guide for Health Care Professionals.The Pharmaceutical Press. 2002, pp: 112 - 1

توضیحات

دسته: معرفی گیاهان دارویی

بازدید: 3488

سير (1)

.Allium sativum L

Family: Liliaceae (Per), Amaryllidaceae (Rec)

Synonyms: Allium arenarium Sadler ex Rchb.

English name: Garlic, Cherlys tracle.

ريخت شناسي گياه: گياه چند ساله، ارتفاع 100-30 سانتيمتر. گلها به رنگ صورتي كم رنگ يا سبز متمايل به سفيد. هر پياز (Bulb) آن شامل 20-80 پيازچه مي‌باشد (2).

محل رويش: در اغلب نواحي ايران بخصوص نواحي شمالي بصورت كاشته شده وجود دارد (3، 4).

زمان برداشت قسمت مورد استفاده: زمان برداشت محصول از اواخر تير تا مهر ماه مي‌باشد (3).

قسمت مورد استفاده: پياز (2).

كاربرد درماني: از مهمترین اثرات درمانی آن می توان به خاصیت ضد باکتری و ضد سرطانی آن اشاره کرد. همچنین دارای اثرات ضد فشارخون ، پادزهر مسمومیت با فلزات سنگین ، تعدیل کننده ی سیستم ایمنی ، محافظت کننده ی کبد ، ضد آرتریت ، کاهنده چربی و قند خون است همچنین خلط آور، ضدگرفتگي عضلاني، ضدعفوني كننده، ضدباكتري، ضدويروس، افزايش دهنده گلبول سفيد و ضدكرم است. بطور سنتي جهت درمان برونشيت مزمن، سرماخوردگي راجعه، سياه سرفه و آسم ناشي از برونشيت مصرف مي‌شود (5و6و7).

آثار فارماكولوژيك مشاهده شده: مهار كننده سنتز ليپيدها، كاهش دهنده فشار خون، مهار كننده تجمع پلاكتي، كاهش دهنده گلوكز و افزايش دهنده فيبرينوژن سرم مي‌باشد و اثرات آنتي ترومبوليتيك نيز دارد (5). مطالعات نشان داده است که سیر با اثر مستقیم روی عضلات صاف دیواره ی عروق باعث وازودیلاتاسیون عروق محیطی می گردد. به نظر می رسد این دارو با باز نمودن کانال های پتاسیم موجب هیپرپلاریزه شدن پتانسیل غشاء و وازودیلاتاسیون عروق می گردد. همچنین مطالعات آزمایشگاهی که با عصاره ی آبی ، عصاره ی الکلی و پودر سیر انجام پذیرفته نشان داده است که سیر از طریق فعال کردن نیتریک اکساید سنتتاز باعث افزایش تولید نیتریک اکساید و در نتیجه پایین آمدن فشار خون می گردد(8).

احتياط مصرف: با داروهاي ضدانعقاد و كاهش دهنده‌هاي قند خون تداخل دارد و خاصيت ضدانعقادي داروهاي ضدالتهاب نظير آسپيرين را تشديد مي‌كند. سير با اسيدهاي چرب موجود در روغن ماهي اثر سينرژيسم دارد. در صورت مصرف خام، سير باعث تحريك دستگاه گوارش مي‌شود (5). سير اثر ضدخستگي نيز دارد (6). مصرف مقادیر زیاد سیر یا مصرف با معده ی خالی ممکن است اختلالات گوارشی نظیر سوزش معده ، تهوع ، استفراغ و اسهال ایجاد نماید. همچنین در افراد حساس ، واکنش آلرژیک مانند درماتیت تماسی و حملات آسم با مصرف سیر گزارش شده است. این فرآورده در افراد حساس به سیر و افراد مبتلا به زخم های حاد دستگاه گوارش ممنوعیت مصرف دارد. مطالعات آزمایشگاهی نشان داده اند که سیر موجب انقباضات رحمی می گردد و مصرف مطمئن آن در دوران بارداری و شیردهی به اثبات نرسیده است. لذا توصیه می شود در این دوران مصرف نگردد. مصرف زیاد سیر خشک (4 گرم در روز) موجب یبوست ، استفراغ ، و اختلالات معده و روده شده ، و مصرف سیر تازه (30 گرم) موجب کم خونی شدید می گردد (7و9)

منع مصرف: در زمان شيردهي و بارداري توصيه نمي‌شود (5).

تركيبات شيميايي: اسانس (آلي سين)، مواد معدني، ويتامين، آنزيم (آلنازوپراكسيداز)،‌پروتئين، چربي، آمينواسيد، پروستاگلاندين (2، 5).

نحوه و ميزان مصرف:

1- دانه خشك: 4-2 گرم سه بار در روز ميل شود (5).

2- تنتور: به نسبت 1:5 در الكل 45%، 4-2 ميلي‌ليتر سه بار در روز ميل شود (5).

3- روغن: 12/0-03/0 ميلي‌ليتر، سه بار در روز ميل شود (5).

مصرف غذايي: مصارف غذايي بسياري دارد (5).

نام تجاري دارو ساخته شده از گياه:

Aust.: Kwai; Fr.: Past Ail; Thirial; Ger.: Alliosan; Beni – cur; Carisano;

Uk.: Garlimega; Kwai; Kyolic (7).

منابع:

1- مظفريان، ولي الله. شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران. انتشارات فرهنگ معاصر، 1391

2- Anderw Chevallier. The Encyclopedia of Medicinal Plants. 1996: 56

3- صمصام شريعت، هادي. پرورش و تكثير گياهان دارويي. ماني، 1374: 297

4- امامي، احمد. شمس اردكاني، محمد رضا. مهرگان، ايرج. فرهنگ مصور گياهان دارويي. مركز تحقيقات طب سنتي و مفردات پزشكي . دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي، 1383: 104

5- Gorinsteina S, Leontowiczb M, Leontowiczb H, Najmanb K, Namiesnikc J, Parkd YS, et al.
Supplementation of garlic lowers lipids and increases antioxidantcapacity in plasma of rats. Nut
Res. 2006; 26(7): 362-8.

6- Mohamed MS, Abdel- Kader MM, Kassem SS. Effect of dietary garlic and onion on liver and
tibial mineral concentrations in omega-3 fatty acids rich oil fed rats. Agric Biol J N Am. 2011;
2(5): 745-51.

7- Heidari M, Norooz-Zadeh R, Abbasi M. The use of herbal drugs in cardiovascular diseas : A review article,cardiovascular Nursing journal 2 (2),summer,2013.

8- RAHMAN, K. & LOWE, G. M. Garlic and cardiovascular disease: a critical review. The .2006 .Journal of nutrition, 136, 736S-740S.

9- ASHRAF, R., KHAN, R. A. & ASHRAF, I. Garlic (Allium sativum) supplementation with standard antidiabetic agent provides better diabetic control in type 2 diabetes patients. Pakistan .2011. journal of pharmaceutical sciences, 24.

توضیحات

دسته: معرفی گیاهان دارویی

بازدید: 3417

صبر زرد طبي (1)
 

سگل

Aloe vera (L.) Burm.f.

Family: Aloeaceae (Per), Xanthorrhoeaceae (Rec)

Synonyms: Aloe barbadensis Mill.

English name: Common aloe, Medicine aloe, Medicine plant true aloe

ريخت شناسي گياه: گياهي چند ساله. برگها گوشتي. گل آذين بصورت سنبله، گل به رنگ زرد و نارنجي (2).

محل رويش: در ايران بصورت كاشته شده موجود مي‌باشد (1).

زمان برداشت قسمت مورد استفاده: حدود 8 ماه پس از كاشت پاجوش در فصل بهار و به صورت قطع برگهاي خارجي گياه از قاعده (3).

قسمت مورد استفاده: شيرابه و ژل برگها (4، 5).

كاربرد درماني: بطور سنتي در پمادها و كرمها براي درمان زخمها، اگزما و پسوريازيس اضافه مي‌شود. يك گزارش در مورد پايين آوردن قند خون با مصرف عصاره اين گياه وجود دارد. شيره برگ بعلت وجود آنتراكينون، بعنوان ملين بكار مي‌رود. اين گياه براي درمان آكنه، بواسير،‌آرتريت، كوفتگي،‌ افسردگي، ديابت، مولتيپل اسكلروزيس، زخم‌هاي معده،‌ سل و حتي نابينايي مصرف مي‌شود (4، 5).

آثار فارماكولوژيك مشاهده شده: آلوئه ورا سبب کاهش 72 درصد از قند خون افرادی که مبتلا به افزایش قند خون بودند گردیده است.همچنین تحقیقات دیگری ثابت کرده است که آلوئه در درمان برخی از سرطان ها،گاستریت،بیماری های معده ای،اختلالات و انسداد روده ای،آپاندیس و زخم کبدی مؤثر است .مطالعات اخیر نشان داده است که عصاره آبی-الکلی آلوئه ورا خاصیت ضد قارچی و ضد باکتری دارد و دارای اثر آنتی اکسیدان می باشد .شیره آلوئه ورا درد و التهاب را کاهش می دهد و ژل آن برای التیام سوختگی استفاده می شود. عصاره آلوئه ورا و کربوهیدرات های آن می تواند ماکروفاژها را فعال کند. دو مشتق دی هیدروکومارین 1 و 2 که از گیاه جدا شده اند،خاصیت ایمونومدولاتوری دارند و فعالیت فاگوسیتوزی را افزایش می دهند. ژل آلوئه ورا حاوی برخی گلیکوپروتئین ها می باشد که از تورم و درد جلوگیری و روند بهبود را تسریع می کند، و حاوی پلی ساکاریدهایی می باشد که رشد و ترمیم پوست را تحریک می نماید.که خاصیت ترمیم کنندگی آن مربوط به ترکیبی به نام گلومانان که غنی از پلی ساکاریدها است، می باشد. گلومانان بر گیرنده های فاکتور رشد فیبروبلاست ها اثر گذاشته و فعالیت و تکثیر این سلول ها را تحریک نموده و موجب افزایش تولید و ترشح کلاژن خواهد شد. ژل آلوئه ورا نه تنها میزان کلاژن را در محل زخم ها افزایش می دهد، بلکه با ایجاد تغییر در ساختار کلاژن، اتصالات عرضی بین این رشته ها را افزایش داده و در نتیجه بهبود زخم را تسریع می کند. همچنین ثابت شده است که بتاسیتوسترول (Beta-Sitosterol) به عنوان یکی از اجزاء آلوئه ورا از طریق افرایش میزان بیان VEGF و رسپتور آن در محل زخم، موجب افزایش آنژیوژنز و ترمیم هر چه بهتر بافت های آسیب دیده می شود. قند مانوز موجود در این گیاه پس از اتصال به گیرنده مربوطه بر سطح ماکروفاژهای پوست، موجب تحریک این سلول ها در جهت تولید سیتوکین ها و پیشبرد برخی از مراحل ترمیم زخم می شود. از سوی دیگر ویتامین C و E موجود در آلوئه ورا با افزایش تولید کلاژن به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی در روند بهبود زخم تأثیر می گذارد. آلوئه ورا ترومبوکسان A2 و B2 و پروستاگلاندین را که موجب انقباض عروق و تجمع پلاکتی می شوند، کاهش می دهد و پرفیوژن پوستی را افزایش و خطر ایسکمی در بافت را کاهش می دهد، همچنین یک کربوکسی پپتیداز برادی کینین که عامل ایجاد کننده درد است را غیرفعال می کند و درد را کاهش می دهد (6-16)

احتياط مصرف: در منابع احتياط مصرفي براي آن ذكر نشده است (5).

منع مصرف: مصرف آلوئه ورا در طول دوران بارداری و شیردهی در بسیاری از موارد منع شده است.در زنان باردار استفاده از آلوئه ورا ممکن است سبب تحریک و انقباض رحم و در نتیجه سقط جنین شود.شيرابه زرد رنگ تلخ تهيه شده از گياه بر روي پوست مصرف نشود (5).

تركيبات شيميايي: آنتراكينونها (Aloin, Aloe – emodin)، رزين، تانن، پلي ساكاريد، استرول، اسيدهاي آلي، آنزيم، ساپونين، ويتامين، مواد معدني، مونوساكاريد (2، 5).

نحوه و ميزان مصرف:

1- تنتور: 5 قطره با آب قبل از غذا بعنوان اشتهاآور ميل شود (2).

2- آب گياه: 50 ميلي‌ليتر سه بار در روز براي درمان زخم معده مصرف شود (2).

3- شيره برگها: براي بهبود زخم و اگزما، دو بار در روز مصرف شود (2).

مصرف غذايي: مصرف غذايي ندارد (5).

نام تجاري دارو ساخته شده از گياه:

Fr.: Contre – coups de Abbe perdrigeon; Vulcase; Ger.: Aristol; Dr Janssens

Teebohnen; Krauterlax A; Rheogen; Switz.: Elixir Rebleuten (4).

منابع:

1- مظفريان، ولي الله. شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران. انتشارات فرهنگ معاصر، 1391

2- Anderw Chevallier. The Encyclopedia of Medicinal Plants. 1996: 57

3- يزداني، داراب. شهنازي، سحر. سيفي، حامد. كاشت، داشت و برداشت گياهان دارويي. جهاددانشگاهي واحد شهيد بهشتي، 1383: 25

4- Royal Pharmaceutical Society. Martindale, The Extra Pharmacopoeia. 2002: 1210

5- Carol a. Newall, Linda a Anderson, J. danid philipson. Herbal Medicines. 1996: 25

6-Kriplani R, Thosar N, Baliga M, Kulkarni P, Shah N, Yeluri R. Comparative Evaluation of Antimicrobial Efficacy of Various Root Canal Filling Materials Along with Aloevera Used in Primary Teeth: A Microbiological Study. Journal of Clinical Pediatric Dentistry. 2013

7-Gao S, Zhao G, Yang X, Xu L. [Preparation and antimicrobial effect of aromatic, natural and bacteriostatic foot wash with skin care]. Zhongguo Zhong yao za zhi= Zhongguo zhongyao zazhi= China journal of Chinese materia medica. 2013;38(12):2023-6.

8-Reynolds T. Aloes; The genus Aloe. Medicinal and Aromatic plants-Industrial Profile. s, 2004. Djeraba A, Quere P. In vivo macrophage activation in chickens with Acemannan, a complex carbohydrate extracted from Aloe vera. Int J Immunopharmacol 2000; 22(5): 365-72.

9-Karaca K, Sharma JM, Nordgren R. Nitric oxide production by chicken macrophages activated by Acemannan, acomplex carbohydrate extracted from Aloe vera". 1995; 17(3): 183-8.

10-Zhang XF, Wang HM, Song YL, Nie LH, Wang LF, Liu B, et al. Isolation, structure elucidation, antioxidative and immunomodulatory properties of two novel dihydrocoumarins from Aloe vera. Bioorg Med Chem Lett 2006; 16(4): 949-53.

11-Moreira LRS, Filho EXF. An overview of mannan structure and mannan-degrading enzyme systems. Appl Microbiol Biotechno. 2008; 79(2): 165-178.

12-Eshun K, He Q. Aloe vera: a Val uable ingredient for the food, pharmaceutcal and cosmetic industries, a review. Crit. Rev. Food Sci. Nutr. 2004; 44(2): 91-96.

13-Boudreau MD, Beland FA. An evaluation of the biological and toxicological properties of Aloe Barbadensis (Miller), Aloe vera. J. Environ. Sci. Health C. 2006; 24: 103-154.

14-Moon E J, Lee YM, Lee OH, Lee MJ, et al. A novel angiogenic factor derived from Aloe vera gel: β-sitosterol, a plant sterol. Angiogenesis. 1999; 3: 117-123.

15-Liu C, Leung MY, Koon JC, Zhu LF, et al. Macro phage activation by polysaccharidebiological response modifier isolated from Aloe vera L var hinensis (Haw) Berg. J. Immunopharmacol. 2006; 6: 1634–1641.

16-Lorenzetti LJ, Salisbury R, Beal JL, Baldwin JN. Bacteriostatic property of aloe vera. J. Pharmaceutical Sci. 1964; 53: 1287-1290.

توضیحات

دسته: معرفی گیاهان دارویی

بازدید: 3452

شويد (1)

شبت (2)

Anethum graveolens L.

Family: Apiaceae

Synonyms: Anethum arvense Salisb.

English name: Dill

ريخت شناسي گياه: گياه يكساله، بدون كرك، ارتفاع حداكثر 75 سانتيمتر. داراي ساقه‌اي بلند و ايستاده. برگها منقسم، نخي شكل. گلها به رنگ زرد، متعدد و بصورت چتر مركب. ميوه خشك، شيزوكارپ، عدسي شكل و بسيار سبك (2).

محل رويش: در تمام ايران كشت مي‌شود و بصورت وحشي در آذربايجان، تفرش و برخي نقاط ايران مي‌رويد (2).

زمان برداشت قسمت مورد استفاده: زمان محصول‌برداري برحسب زمان بذرافشاني (شويد زودرس، متوسط و دير رس) از اواسط تير تا مهر و برحسب موقعيت آب و هواي محل كشت، از اواخر تير تا اوايل شهريور مي‌باشد (3).

قسمت مورد استفاده: بذر، پيكر رويشي (4، 5، 6).

كاربرد درماني: مدر، ملين، هضم كننده غذا و مقوي معده است. اين گياه بطور سنتي جهت افزايش ترشح شير، بادشكن، قولنج نوزادان، سرفه، درد معده، بواسير،‌ بيخوابي، يرقان، ‌اسكوربوت و درمان زخمها بكار مي‌رود (7).

آثار فارماكولوژيك مشاهده شده: دو ماده مؤثره موجود در شوید شامل دی کارون و لیمونن دارای اثرات آنتی اکسیدانی بوده و سبب تثبیت غشاء سلول های کبدی و کاهش آزاد سازی آنزیم به خون می شوند. تحقیقات ثابت کرده است که اسانس شوید دارای فعالیت ضد میکروبی و ضد قارچی می باشد که این اثر مربوط به ماده مؤثره کارون موجود در این گیاه می باشد. همچنین اثر ضد زخم معده عصاره آبی و هیدروالکلی تخم شوید ثابت شده است، عصاره تخم شوید به علت دارا بودن ترکیبات فلاونوئیدی دارای اثر حفاظتی بر مخاط معده می باشد. این ترکیبات با ایجاد لایه ویسکوز بر روی غشاء از نفوذ عامل ایجاد زخم به غشاء جلوگیری می کنند. همچنین ثابت شده است عصاره شوید لایه موکوس معده را در برابر آسیب ناشی از ایندومتاسین حفظ می کند، این عمل به علت ترکیبات آنتی اکسیدان موجود در این گیاه است که پراکسیداسیون لیپیدی را مهار می کند. اثر شوید در کاهش چربی و کلسترول خون نیز ثابت شده است. اثر کاهندگی گلوکز عصاره شوید مربوط به ترکیب فلاونوئیدی کوئرستین موجود در آن است. ترکیبات آنتی اکسیدانی گیاه شوید جذب گلوکز را در روده کاهش می دهند، این اثر با مهار آنزیم های گوارشی نظیر آلفاآمیلاز و آلفاگلوکوزیداز که در هیدرولیز کربوهیدرات شرکت دارند، مهار انتقال گلوکوز از غشای چین خورده روده کوچک و به تأخیر انداختن تخلیه محتویات معده به روده کوچک صورت می گیرد. اثر هیپوگلیسمی عصاره شوید به ترکیبات فلاونوئیدی (کوئرستین) موجود در آن مربوط است. از طرفی آنتی اکسیدان های این گیاه اثر شبه انسولین دارند و جذب گلوکز را در بافت های محیطی افزایش می دهند. از مکانیسم دیگر این گیاه، اثر بر سلول های بتا و ترمیم و بازسازی سلول های آسیب دیده و تحریک این سلول ها به ترشح انسولین است. عصاره الکلی دانه شوید به دلیل داشتن ترکیباتی چون فیتواسترول ها از طریق افزایش فعالیت لیپازهای کبدی و لیپوپروتئین ها و کاهش فعالیت آنزیم 3 هیدروکسی3 متیل گلوتاریل کوآنزیم A ردوکتاز باعث کاهش کلسترول تام، کلسترول LDL و تری گلیسیریدها می شود. ترکیبات لیمونن، کارون و کامپوفرول موجود در گیاه شوید نیز دارای اثرات ضد دردی و ضد التهابی می باشند. اثرات ضد دردی کارون از طریق گیرنده های گلوتاماتی است، به علاوه فعالیت ضد دردی آن ممکن است با کاهش تحریک پذیری اعصاب محیطی باشد. کامپوفرول نیز با مهار آنزیم های سیکلواکسیژناز2 به وسیله سرکوب کردن کیناز Src اثرات ضد التهابی و ضد دردی دارد. لیمونن با مهار آنزیم های سیکلواکسیژناز1 و 2 مانع از فعالیت پروستاگلاندین ها می شود و از این طریق در مهار درد و التهاب مؤثر است (8-10)

احتياط مصرف: این گیاه به علت داشتن ترکیبات فورانوکومارین ها موجب افزایش حساسیت پوست به نور و افزایش بروز حساسیت می شود. مصرف شوید در افرادی که بیماری حاد یا مزمن کلیه دارند موجب تشدید التهاب مجاری کلیه می شود (به دلیل مواد موجود در اسانس). مصرف این گیاه در افرادی که دارای زخم معده هستند، ایجاد خونریزی می کند. مصرف شوید و فرآورده های آن به علت ایجاد حساسیت نوری با داروهای ضد حساسیت و همچنین تتراسایکلین و داکسی سایکلین توصیه نمی شود (7).

منع مصرف: استفاده از شوید به علت اثرات قاعده آور و سقط زایی در خانم های باردار ممنوع است. (7).

تركيبات شيميايي: اسانس (كارون، ‌دي هيدروكارون)، فلاونوئيد، كومارين، گزانتون، ‌تري ترپن (2).

نحوه و ميزان مصرف:

1- دم كرده: 2 قاشق مرباخوري دانه، در يك فنجان آب بمدت 15-10 دقيقه، هر بار نصف فنجان، يك تا دو بار در روز مصرف شود (5، 7).

2- ميوه خشك گياه بصورت خوراكي كاربرد دارد (5، 7).

مصرف غذايي: به عنوان سبزي خوراكي در غذاهاي مختلف كاربرد دارد (4).

نام تجاري دارو ساخته شده از گياه: بصورت تركيبي در فرآورده‌ها وجود دارد:

Canad.: Grip water; woodwards Gripe water; Singapor.: Dentinox; UK.: Atkinson & Barher, s Gripe Mixture; Neo (11).

منابع:

1- مظفريان، ولي الله. شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران. انتشارات فرهنگ معاصر، 1391

2- قهرمان، احمد. كورموفيتهاي ايران (سيستماتيك گياهي). جلددوم. مركز نشر دانشگاهي، 1373: 770

3- صمصام شريعت، هادي. پرورش و تكثير گياهان دارويي. ماني، 1374: 310

4- Andrew Chevalier. The Encyclopedia of Medicinal Plants. 1996: 156

5- Dent bown. Encyclopedia of Herbs and other uses. 1996: 263

6- مینایی، سید علی، مسگرپور بیتا، احتیاط مصرف و تداخلات دارویی گیاهان دارویی بر اساس شواهد و مستندات، پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی،1384

7- James A. Duke. CRC Handbook of Medicinal Herbs 1989: 42

8- Cheraghi J, Valadi A. The analgesic and anti-inflammatory effect of limonene compounds found in medicinal plants. Med Aromatic Plants Res J 2005; 3: 415-22.

9-Delaquis PJ, Stanich K, Girard B, Mazza G. Antimicrobial activity of individual and mixed fractions of dill, cilantro, coriander and eucalyptus essential oils. Int J Food Microbiol. 2002 Mar; 74(1-2): 101-9.

10-Lee KM, Lee KW, Jung SK, Lee EJ, Heo YS, Bode AM, et al. Kaempferol inhibits UVBinduced COX-2 expression by suppressing Src kinase activity. Biochem Pharmacol. 2010 Dec; 80(12): 2042-9.

11-Hosseinzadeh H, Karimi GR, Ameri M.(2002). Effects of Anethum graveolens L. seed extracts on experimental gastric irritation models in mice. BMC Pharmacology. 19;2:21.

12- Royal Pharmaceutical Society. Martindale, The Extra Pharmacopoeia. 2002: 1603

توضیحات

دسته: معرفی گیاهان دارویی

بازدید: 3380

بابونه

بابونه رومي (1)

Chamaemelum nobile (L.) All.

Family: Asteraceae

Synonyms: Anthemis nobilis L.

English name: Chamomile flowers, chamomillae romanae flos(2)

ريخت شناسي گياه: گياه معطر، چند ساله به ارتفاع تا 50 سانتيمتر. برگها پرز دار كوچك، متناوب و منقسم به بريدگيهاي باريك و نامنظم، پوشيده از كرك. ساقه‌ها خوابيده، استوانه‌اي شكل به رنگ سبز مايل به سفيد. گلها مشابه گل مينا با كاپيتولهاي منفرد در رأس ساقه. هر كاپيتول داراي دو نوع گل كه يكي زبانه‌اي ماده و به رنگ سفيد ديگري لوله‌اي هرمافروديت به رنگ زرد (2، 3).

محل رويش: اين گياه بومي ايران نيست (1، 3، 4).

زمان برداشت قسمت مورد استفاده: از اواسط خرداد تا شهريور ماه سه تا پنج بار مي‌توان جمع‌آوري نمود (1).

قسمت مورد استفاده: سرگلهاي خشك (5).

كاربرد درماني: ضماد آن در مراحل اوليه التهاب و پماد آن در جلوگيري از سوختگي پاي اطفال، ترك خوردگي نوك سينه‌ها و هوميوپاتي مصرف مي‌شود. چاي بابونه براي رفع سوء هاضمه،‌ بي خوابي، گرفتگي عضلاني، مسكن، دردهاي شكمي توأم با نفخ، تب و بيقراري اطفال بكار مي‌رود. اشتها آور تلخ و محرك معده و يك ماده شستشو دهنده خوب در زخم‌هاي باز است. روغن بابونه بصورت خوراكي در كوليك و گرفتگي عضلاني بكار مي‌رود. گل آن در تورم، مفاصل دردناك و قسمتهاي پينه بسته و سفت شده بطور موضعي مصرف مي‌شود (2، 6).

آثار فارماكولوژيك مشاهده شده: استراگول موجود در گياه سبب آسيب ديدگي DNA مي‌شود كه مكانيسم اثر ضدميكروبي گياه است (7). بابونه درموش صحرايي سالم و موش صحرايي ديابتي شده با استرپتوزوسين اثر كاهنده قند خون داشته است (8).

احتياط مصرف: ندرتاً گزارشاتي در مورد درماتيت تماسي و آنافيلاكسي منتشر شده است. مصرف خوراكي آن فقط زير نظر متخصص مجاز است (9).

منع مصرف: در منابع منع مصرفي براي آن ذكر نشده است (5).

تركيبات شيميايي: اسانس (اسيدهاي انگليك و تيگليك)، كومارين،‌ فلاونوئيد، مواد تلخ، اسيدهاي چرب، فيتواسترول، كولين، اينوزيتول (5).

نحوه و ميزان مصرف:

1- دم كرده: يك قاشق سوپخوري گل گياه، در يك فنجان آب بمدت نيم ساعت خيسانده شود. در مورد اطفال يك قاشق چايخوري هر نيم ساعت مصرف شود (3).

2- تنتور: 20-10 قطره در آب، سه يا چهار بار در روز ميل شود (3).

3- روغن در مصرف خوراكي: شش قطره بر روي يك حبه قند، ميل شود (3).

4- روغن در مصرف موضعي: يك اونس، معادل 1/31 گرم گل خشك يا تازه در روغن زيتون بمدت 24 ساعت خيسانده شود. قبل از مصرف صاف شود (3).

مصرف غذايي: مصرف غذايي ندارد (3).

نام تجاري دارو ساخته شده از گياه:

Aust.: Kamillat; Kanillen; Fr.: Cefamig; Ger.: Azullon; Galenat Kamill N; UK.: Ashton & parsons Infants powders; kamillosan  .(2)

منابع:

1- صمصام شريعت، هادي. پرورش و تكثير گياهان دارويي. ماني، 1374: 181 و 182

2- Royal Pharmaceutical Society. Martindale, The Extra Pharmacopoeia. 2002: 1593

3- زرگري، علي. گياهان دارويي. (جلد 3) موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، 1376: 118

4- امامي، احمد. شمس اردكاني، محمد رضا. مهرگان، ايرج. فرهنگ مصور گياهان دارويي. مركز تحقيقات طب سنتي و مفردات پزشكي . دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي، 1383: 116

5- Carol a. Newall, Linda a Anderson, J. danid philipson. Herbal Medicines. 1996: 72

6- John B. Lust. The Herb Book. 1974   140

7- Plant Med 1991 JUN: 57 (3):

8- Diabetes Res clin Pract. 2005; 67 (3): 189-95

9- Anderw Chevallier. The Encyclopedia of Medicinal Plants. 1996: 185

توضیحات

دسته: معرفی گیاهان دارویی

بازدید: 3500

بابا آدم (1، 2)

Arctium lappa L.

Family: Asteraceae

Synonyms: Arctium major Geaerth.

English name: Burdock, Great burdock

ريخت شناسي گياه: گياه علفي، دو ساله، ارتفاع 2-1 متر. ساقه ضخيم، ايستاده، منشعب، كركينه پوش، با شاخه‌هاي كم و بيش متعابد، برگدار، منتهي به گل آذيني وسيع و تنك از كپه‌ها. برگها دمبرگدار، بدون تقسيم، بسيار بزرگ، تخم مرغي، قلبي، بدون خار، دندانه‌دار، در پشت خزي و بدون كرك. گلها به رنگ ارغواني – بنفش. ميوه فندقه (3).

محل رويش: در شهرستانك، لشكرك، بين توچال و دماوند، كرج، علي آباد، بين عباس‌آباد و قائم شهر، شليل كوه، سله وان، مرند بطرف تبريز، قره داغ، نعمت آباد نزديك تبريز، دره گردو نزديك اراك، بختياري، اطراف كرمان، راه بر و خراسان پراكندگي دارد (3).

زمان برداشت قسمت مورد استفاده: برداشت ريشه از آغاز پاييز تا زمستان (تا زماني كه هنوز زمين پوشيده از برف نشده است) مي‌باشد. برداشت برگها (معمولاً زماني كه گياه 18 ماهه است) از اوايل ارديبهشت تا اواخر خرداد ماه صورت مي‌گيرد (4).

قسمت مورد استفاده: ريشه، برگ و دانه (5، 6).

كاربرد درماني: اين گياه مدر و محرك اشتها مي‌باشد و براي درمان روماتيسم و التهاب جلدي مخصوصاً اگزما و پسوريازيس كاربرد دارد (6). گیـاه بابـا آدم دارای فعالیـت. ضدالتهابــی، ضد-میکروبــی و ضــد تکثیــری میباشــند.

آثار فارماكولوژيك مشاهده شده: عصاره گياه سبب كاهش قند خون مي‌شود و اجزاء پلي استيلني گياه اثر ضدميكروبي بخصوص برعليه باكتري گرم مثبت دارد (6). فروكتان موجود در ريشه گياه اثر ضدسرفه داشته است (7).

احتياط مصرف: در دوزهاي بالا تداخل در درمان افزايش قند خون ايجاد مي‌كند (6).

منع مصرف: در دوران بارداري و شيردهي مصرف نشود (6).

تركيبات شيميايي: گليكوزيدهاي تلخ (آركتيوپيكرين)، فلاونوئيد (آركتي نين)، پلي استيلن، اسانس، تانن، ساكاريد (اينولين)، لاپافن (5، 8).

نحوه و ميزان مصرف:

1- دم كرده: 6-2 گرم ريشه خشك گياه سه بار در روز ميل شود (6).

2- عصاره مائي: به نسبت 1:1 در الكل 25%، 8-2 ميلي‌ليتر سه بار در روز ميل شود (6).

3- تنتور: به نسبت 1:10 در الكل 45%، 12-8 ميلي‌ليتر، سه بار در روز ميل شود (6).

4- جوشانده: به نسبت 1:20، 500 ميلي‌ليتر، هر روز ميل شود (6).

مصرف غذايي: كاربرد غذايي ندارد (6).

نام تجاري دارو ساخته شده از گياه:

Fr.: Anthraxivor (9)

منابع:

1- مظفريان، ولي الله. شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران. انتشارات فرهنگ معاصر، 1391

2- قهرمان، احمد. كورموفيتهاي ايران (سيستماتيك گياهي). جلد سوم. مركز نشر دانشگاهي، 1373: 518

3- قهرمان، احمد. فلور ايران (جلد 9). موسسه تحقيقات جنگلها و مراتع، 1362: 1011

4- صمصام شريعت، هادي. پرورش و تكثير گياهان دارويي. ماني، 1374: 186

5- Anderw Chevallier. The Encyclopedia of Medicinal Plants. 1996: 62

6- Carol a. Newall, Linda a Anderson, J. danid philipson. Herbal Medicines. 1996: 52

7- Int J Biol Macromol. 2003; 33 (1-3): 135-40

8- Jean Bruneton. Pharmacognosy Phytochemistry Medicinal Plants. 1995: 150

9- Royal Pharmaceutical Society. Martindale, The Extra Pharmacopoeia. 2002: 1627

توضیحات

دسته: معرفی گیاهان دارویی

بازدید: 3428

ترخون (1)

.Artemisia dracunculus L

Family: Asteraceae

Synonyms: Achillea dracunculus Hort. ex Steud.

English name: Tarragon, Wild dragon, Estragon

ريخت شناسي گياه: گياه داراي برگهاي دو قسمتي و يا كامل. كپه گل در آن بسيار كوچك، برگشته، با گل آذين خوشه‌اي و برگهاي گريباني كم شمار. گلها زرد رنگ، لوله‌اي. ميوه فندقه (2).

محل رويش: در نقاط مختلف ايران بصورت كاشته شده موجود مي‌باشد (1).

زمان برداشت قسمت مورد استفاده: در خرداد ماه و كمي قبل از گل‌دهي تا اواخر مرداد ماه جمع‌آوري مي‌گردد (3، 4).

قسمت مورد استفاده: قسمتهاي هوايي و ريشه گياه (3).

كاربرد درماني: ضدكرم، بادشكن، مدر، اشتهاآور، مقوي معده و قاعده‌آور مي‌باشد. براي تسكين دندان و براي درمان گاز گرفتگي سگ‌ هار بكار مي‌رود (5).

آثار فارماكولوژيك مشاهده شده: عصارة ترخون موجب کاهش لیپید و گلوکز خون در موشهاي دیابتی و در مجموع، اثر ضددیابتی دارد، همچنین اثرات ضدانعقادي، ضدباکتریایی، ضدقارچی، ضدالتهابی (محیطی و مرکزي)، محافظت کنندة کبد و معده، ضدتشنجی و ضددردي ترخون به اثبات رسیده است. اثر ضدپلاكتي دارد كه مصرف آن را در طب سنتي ايران در درمان بيماري‌هاي قلبي و عروقي و به عنوان ضدانعقاد خون توجيه مي‌كند (6).

احتياط مصرف: استراگول كه مهمترين بخش روغن گياه است در موش ايجاد تومور مي‌نمايد (5).

منع مصرف: در منابع منع مصرفي براي آن ذكر نشده است (5).

تركيبات شيميايي: تانن، كومارين، فلاونوئيد، اسانس (3).

نحوه و ميزان مصرف: بصورت گياه تازه و خشك مصرف مي‌شود. اغلب به عنوان سبزيجات در غذاها كاربرد دارد (7).

مصرف غذايي: بصورت خام يك ماده خوراكي است و همچنين بعنوان ادويه و چاشني بكار مي‌رود (5).

نام تجاري دارو ساخته شده از گياه: فرآورده دارويي ندارد (7).

منابع:

1- مظفريان، ولي الله. شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران. انتشارات فرهنگ معاصر، 1391

2- قهرمان، احمد. كورموفيتهاي ايران (سيستماتيك گياهي). جلد سوم. مركز نشر دانشگاهي، 1373: 526

3- Anderw Chevallier. The Encyclopedia of Medicinal Plants. 1996: 171

4- صمصام شريعت، هادي. پرورش و تكثير گياهان دارويي. ماني، 1374: 213

5- James A. Duke. CRC Handbook of Medicinal Herbs 1989: 68

6- Vascul Pharmacol. 2007 Nov 17

7- Bette Lagow . PDR for Herbal Medicines. 2004: 338