معرفی آويشن باغی

معرفی گیاهان دارویی بازدید: 3515

آويشن باغی (1)

آویشن اروپایی

Thymus vulgaris L.

Family: Lamiaceae

Synonyms: Thymus ilerdensis González ex Costa, Thymus chinensis K.Koch, Thymus aestivus Reut. ex Willk.

English name: Thyme, Garden thyme(3، 2)

ريخت شناسي گياه: گياهي علفي، معطر به طول 40 سانتيمتر با ساقه‌هاي چوبي، برگها كوچك و گلها صوتي رنگ مي‌باشد (2).

محل رويش: بصورت كاشته شده در ايران موجود است (4).

زمان برداشت قسمت مورد استفاده: گلها در تابستان جمع‌آوري مي‌شوند (5).

قسمت مورد استفاده: سرشاخه‌هاي گلدار (6).

كاربرد درماني: داراي خواص بادشكن، ضدگرفتگي عضلاني، ضدسرفه، خلط آور، افزايش دهنده ترشح غدد داخلي، باكتري كش، ضدانگل و قابض مي‌باشد. اين گياه در سوء هاضمه، التهاب مزمن معده، آسم، اسهال و بي‌اختياري ادرار در كودكان، التهاب حنجره و لوزتين (بصورت غرغر) و بطور اختصاصي در سياه سرفه و برونشيت مصرف مي‌شود (7). در يك مطالعه باليني تاثير اين داروي گياهي روي التهاب ريوي همراه با سرفه‌ گزارش شده است (8). آویشن باغی به صورت تازه یا خشک در طب سنتی به عنوان آرامبخش،محرک جنسی و خلط آور که به شکل تنتور یا دم کرده مصرف می شود.همچنین برای کمک به مشکلات رماتیسمی و پوستی (کوفتگی،پیچش مفصل همراه با پارگی جزیی رباط ها) استفاده می شود.اسانس این گیاه را در مصرف خارجی با روغن زیتون یا روغن های دیگر روی مفاصل به عنوان گرم کننده و محرک سطحی به کار می برند (9).

آثار فارماكولوژيك مشاهده شده: اسانس آویشن باغی در شرایط آزمایشگاهی مانع از رشد کارسینوم سلول های سنگفرشی حاصل از تومور سر و گردن در انسان می شود (10).همچنین اثرات درمانی و پیشگیری کننده ی عصاره ی هیدروالکلی آویشن باغی بر ضایعات پیش سرطانی و کارسینوم سلول های سنگ فرشی غده ی پروستات موش صحرایی به اثبات رسیده است که مربوط به ماده مؤثره ی تیمول و کارواکرول می باشد (11).عصاره ی این گیاه باعث بهبود پتانسیل آنتی اکسیدانی و در نتیجه کمک به جلوگیری از استرس اکسیداتیو می شود (12).تحقیقات نشان می دهد در عصاره ی هیدروالکلی آویشن باغی ترکیباتی وجود دارد که آنزیم های سیکلواکسیژناز را مهار می کند و موجب کاهش استرس اکسیداتیو می شود (13).عصاره ی این گیاه باعث کاهش غلظت سرم کلسترول،LDL و سرم تری گلیسیرید می شود،بدون این که باعث هیچ آسیب گاستریت شود (14).آویشن دارای اثرات ضد میکروبی بالایی می باشد.ترکیبات مؤثر ضد میکروبی آن فلاونوئیدهایی شامل آپی ژنین،نارینژین،لوتئولین و روغن های فرار حاوی تیمول و کارواکرول می باشد. مایع استخراجی از آویشن باغی یکی از مواد سازنده ی شربت های ضد سرفه می باشد که به عنوان ماده ی طعم دهنده مورد استفاده قرار می گیرد.از اسانس آن به صورت محلول های الکلی گاهی در رفع بعضی از سوء هاضمه ها،اسهال های ساده و دفع کرم استفاده می شود (4).

احتياط مصرف: روغن آن سمي مي‌باشد، استفاده از خمير دندان و فرآورده‌هاي استحمامي حاوي آويشن باعث التهاب پوستي، مخاط لثه و لب مي‌شود (9).

منع مصرف: مطلبي يافت نشد.

تركيبات شيميايي: اسانس (تيمول)، فلاونوئيد، تانن، الكل، ساپونين، رزين، اسيدهاي فنليك (اسيد كافئيك) (2،‌ 7).

نحوه و ميزان مصرف:

1- دم كرده: 4-1 گرم گياه خشك، سه بار در روز ميل شود.

2- عصاره مائي: 6-4 ميلي‌ليتر سه بار در روز ميل شود.

3- تنتور: 6-2 ميلي‌ليتر به نسبت 1:5 در الكل 45%، سه بار در روز، ميل شود (7).

مصرف غذايي: روغن گياه بعنوان طعم دهنده غذايي، براي خوشبو كردن كره، پنير، ماهي، گوشت و سس گوجه فرنگي استفاده مي‌شود (7).

 

نام تجاري دارو ساخته شده از گياه:

Ger.: Antussan "T"; Bronchitten ;Bronchicum. (10)

 

 

منابع:

1- قهرمان، احمد. كورموفيتهاي ايران (سيستماتيك گياهي). جلد اول. مركز نشر دانشگاهي، 1373: 306

2- Anderw Chevallier. The Encyclopedia of Medicinal Plants. 1996: 142

3- Penelope ody: The herbs society's Complete Medicinal Herbal. 1995: 104

4- مظفريان، ولي الله. شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران. انتشارات فرهنگ معاصر، 1391

5- Dent bown. Encyclopedia of Herbs and other uses. 1996: 213

6- John B. Lust. The Herb Book. 1974: 212, 213

7- Carol a. Newall, Linda a Anderson, J. danid philipson. Herbal Medicines. 1996: 256

8- Kemmerich B. Evaluation of efficacy and tolerability of a fixed combination of dry extracts of thyme herb and primrose root in adults suffering from acute bronchitis with productive cough. A prospective, double-blind, placebo-controlled multicentre clinical trial. Arzneimittelforschung. 2007;57(9):607-15.


9-Leung AY and Foster S. Encyclopedia of common natural ingredients: used in food, drugs, and cosmetics. A Wiley Interscience Publication - John Wiley & Sons, Inc. 1996; p.649.

10-Sertel S, Eichhorn T, Plinkert PK, Efferth T. Cytotoxicity of Thymus vulgaris essential oil towards human oral cavity squamous cell carcinoma. Anticancer Res 2011; 31: 81-87.

11-Singh B, Lucci A. Role of cycloxygenase-2 in breast cancer. Surg Res. 2002; 108: 173-9.
12-Rana P, Soni G. Antioxidantpotential of thyme extract: alleviation of Nnitrosodiethylamine - in duced
oxidative stress. Hum Exp Toxicol. 2008. 27(3): 215- 21.
13-Joekim H, Chung JH, Lee SH, Jung YS, Moon CH, Baik EJ. Involvement of endogenous prostaglandin- f2? on kainic acid– induced seizureactivity through fp receptor: the mechanism of proconvulsant effects of COX-2 inhibitors. Brain Res. 2008; 1193: 153-61.


14-Avci, G., Kupeli, E., Eryavu, A., Yesilada, E.& Kucukkurt, I. (2006).Antihypercholesterolaemic and antioxidant activity assessment of some plants used as remedy in Turkish folk medicine. 11; 107(3): 418-423.

چاپ