برگ بو (1)
غار، رند (2)
Laurus nobilis L.
Family: Lauraceae
English name: Sweet bay, Bay, Bay Laurel, True Laurel, True bay, Bay trees
ريخت شناسي گياه: درختان زيباي تك جنس، اغلب درختچه، مرتفع، ارتفاع 20 متر. ساقه يا تنه باريك، پوست متمايل به سياه، در بخش فوقاني داراي انشعابات فراوان، در پايههاي مسن داراي شكافهاي روشن. برگهاي سبز تيره، چرمي، محكم، سرنيزهاي و معطر. گل تك جنس، كاسبرگها و گلبرگها به رنگ سفيد متمايل به سبز. ميوه كروي، كوچك به رنگ سياه متمايل به ارغواني (2).
محل رويش: در نقاط مختلف ايران بصورت كاشته شده وجود دارد (3).
زمان برداشت قسمت مورد استفاده: برگهاي گياه را ميتوان در تمام سال جمعآوري كرد (4).
قسمت مورد استفاده: برگ و ميوه (5).
كاربرد درماني: بعنوان ضدعفوني كننده و محرك و براي درمان سرماخوردگي، تسكين اسپاسمهاي عضلاني و جلوگيري از خرابي دندان در بعضي از خميردندانها به كار ميرود (6).
آثار فارماكولوژيك مشاهده شده: برگهاي اين گياه بدليل اسانس موجود بصورت موضعي حساسيتزا و محرك پوست ميباشند. تاكنون خواص ضدميكروبي و دافع حشرات آن نشان داده شده است (7).
احتياط مصرف: در بعضی افراد ایجاد حساسیتهای پوستی میکند.
احتياط و منع مصرف: در مصارف بجا عوارض جانبي خاصي ندارد، ولي بالقوه دارويي است كه قدرت تحريك و حساسيتزايي دارد (7).
تركيبات شيميايي: مواد معدني (كلسيم، آهن)، ويتامين (B1, PP, C)، اسانس (سينئول، اوژنول)، اسيدهاي چرب، موسيلاژ، تانن، رزين، آلكالوئيدهاي ايزوكينوليني، سزكوئي ترپنهاي لاكتونها (4، 8، 9).
نحوه و ميزان مصرف:
1- جوشانده ميوه و برگ همراه با عسل براي درمان سرفه در سرماخوردگي بكار ميرود (5).
2- برگهاي گياه بهتر است قبل از مصرف خوراكي به صورت كامل خشك و خرد شود (10).
3- عصاره گياه به صورت موضعي استفاده ميشود يا در حمام مورد مصرف قرار ميگيرد (10).
مصرف غذايي: برگهاي خشك شده و روغنهاي فرار گياه بعنوان طعم دهنده در چاشنيهاي غذايي بكار ميروند (11).
مصرف برگها درخوراكهاي ادويهدار رايج ميباشد و اگر به صورت برگ كامل استفاده شود، قبل از مصرف بايد از ظرف خارج گردد. در خمير دندانهاي طبيعي نيز از اين گياه به دليل داشتن اثرات ضدعفوني كننده آن استفاده زيادي ميشود (10).
نام تجاري داروي موجود در ايران: فرآورده تركيبي سنكل (12).
نام تجاري دارو ساخته شده از گياه:
Multi – ingredient: Uk.: Adiandine (13).
منابع:
1- مظفريان، ولي الله. شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران. انتشارات فرهنگ معاصر، 1391
2- قهرمان، احمد. فلور ايران (جلد 16). موسسه تحقيقات جنگلها و مراتع، 1362: 1942
3- امامي، احمد. شمس اردكاني، محمد رضا. مهرگان، ايرج. فرهنگ مصور گياهان دارويي. مركز تحقيقات طب سنتي و مفردات پزشكي . دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي، 1383: 175
4- Anderw Chevallier. The Encyclopedia of Medicinal Plants. 1996: 224
5- John B. Lust. The Herb Book. 1974 :246
6- Doyle RM, Harold G, Johnson P. Herbal Medicine Handbook. 2001: 43-44
7- Thomson PDR, PDR For Herbal Medicines, 3 rd edition, 2005: 500
8- James A. Duke. CRC Handbook of Medicinal Herbs 1989: 271
9- Jean Bruneton. Pharmacognosy Phytochemistry Medicinal Plants. 1995: 509
10- Fetrow CW, Avila Juan R. Professional's Handbook of Complementary & Alternative Medicines. Springhouse: Springhouse. 2001: 63
11- Dent bown. Encyclopedia of Herbs and other uses. 1996: 301
12- اداره كل نظارت بر امور دارو و مواد مخدر وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشكي. اطلاعات و كاربرد داروهاي گياهي رسمي ايران. شركت داروگستر رازي، 1380: 105
13- Sean C Sweetman. Martindale: The complete drug reference. 2002: 1583