ژينكو (1)
Ginkgo biloba L.
Family: Ginkgoaceae
Synonyms:
English name: Ginkgo, Meiden hair tree
ريخت شناسي گياه: درختي پر شاخه، دو پايه، خزان كننده، ارتفاع 30 متر. برگها متناوب، دو لوبه، بادبزني شكل. ميوه گوجه مانند، بوي بسيار بدي پس از ريختن و پوسيدن (1).
محل رويش: اين درخت بومي چين ميباشد و در سالهاي اخير به ايران وارد و در مناطق اطراف تهران كاشته شده است (1).
زمان برداشت قسمت مورد استفاده: برگها و ميوه در پاييز جمعآوري ميشود (2).
قسمت مورد استفاده: برگ، دانه (3).
كاربرد درماني: به عنوان ضد التهاب و آنتي اكسيدان، ضد آتروسكلروزيس، افزاينده عملكرد شناختي، افزايش فعاليت سلولهاي بتاي پانكراس، درمان بيماريهاي اسكيزوفرني، بيماري كوه (Mountain Sickness)، لنگيدن متناوب (Intermittent claudication) و كري ناگهاني (Sudden deafness)، فراموشي خفيف تا متوسط ناشي از بيماريهاي عروق مغزي (4، 5).
آثار درماني اثبات شده: بهبود علامتي اختلال ارگانيك مغزي، سرگيجه واقعي (با منشاء عروقي)، وزوز گوش با منشاء عروقي، لنگيدن متناوب (4).
آثار فارماكولوژيك مشاهده شده: ضد التهاب، بهبود وضعيت شناختي، آنتي اكسيدان، بهبود وضعيت عروقي (4).
احتياط مصرف: دانه گياه موقع هضم شدن ايجاد اثرات جانبي مينمايد. سر درد، تغييرات فشار خون، فلبيت (التهاب وريد) و واكنشهاي حساسيتي، درماتيت تماسي با ميوه و پولپ ميوه، اسپاسم يا كرامپ، خونريزي، تپش قلب و آريتميها، سرگيجه، هيپوتانسيون، تهوع، سندرم استيونس جانسون (4).
منع مصرف: در زمان بارداري و شيردهي مصرف نشود (3). ژينكو آستانه تشنج را پايين ميآورد. در بيماراني كه سابقه حساسيت به آن يا فرآوردههاي آن را دارند، تجويز نشود (4).
تركيبات شيميايي: آمينو اسيد، فلاونوئيد، ترپنوئيد (جينكوگوليد)، بيلوباليد (3).
نحوه و ميزان مصرف:
1- عصاره برگ: 120-80 ميلي گرم در روز ميل شود.
2- عصاره جامد: 40 ميليگرم، سه بار در روز ميل شود.
3- عصاره مائي: به نسبت 1:1، 5/0 ميليليتر، سه بار در روز ميل شود (3).
مصرف غذايي: دانهها جهت مصارف خوراكي در خاور دور بفروش ميرسد (3).
نام تجاري دارو ساخته شده از گياه:
Fr.: Tanakan, Ger: Tebonin, Duogink (6).
منابع:
1- مظفريان، ولي الله. شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران. انتشارات فرهنگ معاصر، 1391
2- Anderw Chevallier. The Encyclopedia of Medicinal Plants. 1996: 98
3- Carol a. Newall, Linda a Anderson, J. danid philipson. Herbal Medicines. 1996: 138
4- Thomson PDR. PDR For Herbal Medicines. 3 rd edition. 2005: 368-374
5- ARCH NEUPOL / VOL 55, NOV 1998: 1409-1415
6- Royal Pharmaceutical Society. Martindale, The Extra Pharmacopoeia. 1996: 1710