ترخون

ترخون (1)

.Artemisia dracunculus L

Family: Asteraceae

Synonyms: Achillea dracunculus Hort. ex Steud.

English name: Tarragon, Wild dragon, Estragon

ريخت شناسي گياه: گياه داراي برگهاي دو قسمتي و يا كامل. كپه گل در آن بسيار كوچك، برگشته، با گل آذين خوشه‌اي و برگهاي گريباني كم شمار. گلها زرد رنگ، لوله‌اي. ميوه فندقه (2).

محل رويش: در نقاط مختلف ايران بصورت كاشته شده موجود مي‌باشد (1).

زمان برداشت قسمت مورد استفاده: در خرداد ماه و كمي قبل از گل‌دهي تا اواخر مرداد ماه جمع‌آوري مي‌گردد (3، 4).

قسمت مورد استفاده: قسمتهاي هوايي و ريشه گياه (3).

كاربرد درماني: ضدكرم، بادشكن، مدر، اشتهاآور، مقوي معده و قاعده‌آور مي‌باشد. براي تسكين دندان و براي درمان گاز گرفتگي سگ‌ هار بكار مي‌رود (5).

آثار فارماكولوژيك مشاهده شده: عصارة ترخون موجب کاهش لیپید و گلوکز خون در موشهاي دیابتی و در مجموع، اثر ضددیابتی دارد، همچنین اثرات ضدانعقادي، ضدباکتریایی، ضدقارچی، ضدالتهابی (محیطی و مرکزي)، محافظت کنندة کبد و معده، ضدتشنجی و ضددردي ترخون به اثبات رسیده است. اثر ضدپلاكتي دارد كه مصرف آن را در طب سنتي ايران در درمان بيماري‌هاي قلبي و عروقي و به عنوان ضدانعقاد خون توجيه مي‌كند (6).

احتياط مصرف: استراگول كه مهمترين بخش روغن گياه است در موش ايجاد تومور مي‌نمايد (5).

منع مصرف: در منابع منع مصرفي براي آن ذكر نشده است (5).

تركيبات شيميايي: تانن، كومارين، فلاونوئيد، اسانس (3).

نحوه و ميزان مصرف: بصورت گياه تازه و خشك مصرف مي‌شود. اغلب به عنوان سبزيجات در غذاها كاربرد دارد (7).

مصرف غذايي: بصورت خام يك ماده خوراكي است و همچنين بعنوان ادويه و چاشني بكار مي‌رود (5).

نام تجاري دارو ساخته شده از گياه: فرآورده دارويي ندارد (7).

منابع:

1- مظفريان، ولي الله. شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران. انتشارات فرهنگ معاصر، 1391

2- قهرمان، احمد. كورموفيتهاي ايران (سيستماتيك گياهي). جلد سوم. مركز نشر دانشگاهي، 1373: 526

3- Anderw Chevallier. The Encyclopedia of Medicinal Plants. 1996: 171

4- صمصام شريعت، هادي. پرورش و تكثير گياهان دارويي. ماني، 1374: 213

5- James A. Duke. CRC Handbook of Medicinal Herbs 1989: 68

6- Vascul Pharmacol. 2007 Nov 17

7- Bette Lagow . PDR for Herbal Medicines. 2004: 338